انواع سيستم افشانه آب
سيستم تر
سيستم خشك
سيستم جريان آزاد
سيستم نيمه آزاد
سيستم تر:
اين سيستم داراي فشار لازم به صورت دائم مي*باشد و افشانه*هاي اتوماتيك در موقع حريق مسير را براي پاشش باز مي*نمايند. در دهانه افشانه*ها در اين شبكه يك حباب شيشه*اي وجود دارد كه هنگام بالا رفتن دما در اطراف آن، بيش از حد تحمل حباب، مي*شكند وباعث آزاد شدن مسير جريان آب مي*شود.
سيستم خشك:
در اين سيستم در حالتعادي، شير جريان آب توسط فشار هوا،با نيتروژن بسته است و عملكردن يك يا چند افشانه اتوماتيك كه حساس به دما مي*باشند باعث باز شدن شير آب مي*شود.در صورتي كه فشار منبع آب به صورت ثقلي تامين نشود، بايد در سيستم يك كليداتوماتيك حساس به فشار در مسير تعبيه شده باشد تا در موقع لازم پمپ*هاي آب را روشن نمايد. در مواقعي كه احتمال افت فشار آب شبكه نيز وجود دارد وجود كليد اتوماتيك وپمپ كمكي لازم مي*باشد.
سيستم جريان آزاد:
اين سيستم از يكسري افشانه*هاي با دهانه آزاد (باز)تشكيل شده است كه شير اصلي در هنگام نياز توسط سيستم كاشف يا به صورت دستي باز شده و جريان برقرار مي*شود. به اين روش راه*اندازي، نيمه اتوماتيك مي*گويند.
سيستم نيمه آزاد:
در اين سيستم كه شبيه نوع جريان آزاد است ولي ازافشانه*هاي اتوماتيك استفاده شده است پشت افشانه*ها مقدار محدودي فشار نيز وجوددارد و هنگامي كه سيستم كشف حريق شير اصلي جريان را باز مي*كند فقط افشانه*هايي عمل مي*كنند كه قبلاً توسط گرما فعال باشند.
در طراحي سيستم افشانه، ميزان آب و فشار لازم بايد براي زماني پيش*بيني شودكه تمام افشانه*ها در حال عمل باشند. در اين خصوص دبي، فشار و حجم مورد نياز آببايد در شبكه وجود داشته باشد.
محاسبات شبكه بر اساس دانسيته پاشش آب:
هر افشانه در هنگام عمل پاشش آب محدوده*اي به صورت چتري در زير خود راآب پاشي خواهد نمود. هر چه ارتفاع افشانه بالاتر باشد، قاعده اين محدوده بزرگتر ودانسيته پاشش آب كمتر مي*گردد. شكل محدوده حفاظتي يك افشانه را نشان مي*دهد.براي حفظ كارايي افشانه*ها محدوده 180 فوت مربع تعيين شده است. اين معيار يك عددكلي است و با توجه به ويژگي*هاي محيطي و نوع مواد آتشگير مي*تواند تغيير كند، لذااز معيار دقيق*تري مي*توان استفاده نمود و آن هم تركيب درجه خطر و مساحت است كه درجدول زیر آمده است.
كدرنگ*هاي آب افشانها:
آب افشانه*ها براساس دماي عملياتي به كدهاي ذيل درجه*بندي گرديده*اند.
دسته*بندي نرخ عملكرد و دماي آب افشانه*ها و رنگ تيوپ*هاي آن (كد13 از NFPA)
آب افشان*ها به تنهايي يك سيستم مستقل و قابل قبول بوده و به نگهداري خيلي مختصري نياز دارند.
با توجه به اين كه در سيستم*هاي آب افشان*تر، در داخل لوله*ها آب مي*باشد لذا تنها بايد در ساختمان*هايي كه در معرض خطر آتش*سوزي مي*باشند، بكار برده شوند، و دماي ساختمان*ها بايستي درحد فاصل 40 درجه فارنهايت (4 درجه سانتيگراد) يا بالاتر حفظ گردد. در مواقعي كه لازم است تعدادي از آب*افشان*ها در محيط*هايي با دماي پائين*تر نصب گردند مي*توان از مواد ضد يخ استفاده نمود. آن بخش از لوله*هاي آب*افشان در سيستم تر كه در معرض دماي زير صفر باشند، بايستي با محلول ضد يخ پر گردند.
همانطور که می*دانید، نگهداري و تعميرات (maintenance)، به مجموعه فعاليت*ها و اقداماتي كه به منظور آماده*به*کارنگهداشتن تجهيزات در سطح قابل قبول از نظر عملياتي (نگهداري) و يا بازگرداندن تجهيزات معيوب به چرخه استفاده و بهره*برداري، اطلاق مي*شود و نتيجه موردانتظار از اين اقدامات، ايجاد آمادگي، حفظ قابليت عملياتي، تداوم و استمرار عملياتي تجهيزات براي شرايط تعريف شده خواهد بود. در این مقاله قصد داریم به توضیحاتی مختصر در مورد تست و نگهداری و همچنین تعمیرات سیستم های اطفاء حریق اسپرینکلر بپردازیم.
استانداردNFPA25 Standard for Inspection,Testing and Maintenance of Water-Based fire protection systems بطوركامل به نحوه بازرسي، تست، نگهداري و تعميرات اين تجهيزات پرداخته و تمامي اقدامات لازم براي مهيا نمودن و حفظ سيستم در همان شرايط و سطح .عملكردي طراحي شده را، تشريح مي*نمايد
در سيستم لوله تر(wet pipe sprinkler system) اسپرينكلرها به شبكه لوله*كشي محتوي آب متصل هستند و به محض فعال*شدن اسپرينكلر، آب فوراً تخليه مي*شود. از امتيازات اين سيستم مي*توان به سرعت بالا و هزينه*هاي پايين نصب، نگهداري و تعميرات اشاره كرد. در اكثر مناطقي كه خطر يخ*زدگي آب وجود ندارد، سيستم تر اولين انتخاب طراحان خواهد بود و اطمينان از صحت عملكردي و حفظ شرايط مطلوب این سيستم اطفاء حريق تنها با انجام يك پروسه صحيح نگهداري و تعميرات موثر بدست خواهد آمد .