تن*سنجى روش اندازه*گيرى بدن انسان است. رايج*ترين روش*ها در آنتروپومترى اندازه*گيرى وزن و قد مى*باشد. ضخامت چين پوستى در ناحيهٔ عضله سه سر و زير کتف و گاهى ساير قسمت*هاى بدن، دور بازو و دور مچ اندازه* گرفته مى*شود. در نوزادان و کودکان از اندازه*گيرى دور سَر و سينه استفاده مى*شود.
ترکیب بدن
ضخامت چین *پوستی
قد
محیط میانه دور بازو و دور ماهیچه
نمایه توده بدنی (BMI)
وزن
وزن
وزن بايد با استفاده از يک ترازوى شاهين*دار يا ترازوى ديجيتالى اندازه*گيرى شود. براى نوزادان و کودکان خردسال که قادر به ايستادن نيستند، ترازوى مدل اطفال، داراى کفه*اى که کودک در آن خوابانده مى*شود، مورد استفاده قرار مى*گيرد. دقت ترازو هر چند وقت يک*بار بايد تنظيم شود. ترازوهاى حمام (خانگي) براى استفاده در منزل مناسب هستند و براى اهداف کلينيکى دقت کافى ندارند.
قد
قد تحت تأثير عامل ژنتيک است هر يک از ما براى حداکثر قدى که مى*توانيم با تغذيه خوب و شرايط آب و هوائى مناسب به آن برسيم، قابليت ژنتيکى ويژه*اى داريم. سوء*تغذيه و بيمارى*هاى خاص در طى دوران رشد مى*توانند مانع رسيدن فرد به قد مطلوب شود.
براى اندازه*گيرى قد بايد شخص پشت به*وسيله اندازه*گيرى و روى يک سطح صاف بايستد، خم نشود و به جلو نگاه کند. قد نوزادان و کودکان خردسال که نمى*توانند بايستند، در حالت خوابيده اندازه*گيرى مى*شود. گاهى اوقات در افرادى که قادر به ايستادن نيستند يا افرادى که تغييرات اسکلتى يا مشکلات ديگر داشته باشند که در اندازه*گيرى قد اختلال ايجاد کند، طول پا يا زانو اندازه*گيرى مى*شود و با استفاده از معادلاتى قد محاسبه مى*گردد.
نمايه توده بدنى (BMI)
نمايه توده بدن شاخص مقدار چربى بدن است که با استفاده از اندازه*هاى وزن و قد به*دست مى*آيد و مستقيماً اندازه*گيرى نمى*شود. مزيت نمايه اين است که يک عدد محاسبه مى*شود و مقايسه بين گروه*ها و افراد را ساده مى*کند. سازمان*هاى ملى براى تعيين چربى يا تودهٔ بدن استفاده از اين شاخص را توصيه مى*کنند.
(متر) (Bady Mass Index) متر) ۲ قد / (کيلوگرم) وزن = نمايه تودن بدن)
به*عنوان مثال: فردى با قد ۶۶ اينچ ( ۱۶۸ يا ۶۸/۱ cm متر) و وزن ۱۵۴ پوند (۷۰ kg) داراى BMI زير است:
BMI = 70 / 2.82 = 24.8
ضخامت چين *پوستى
به*دليل اينکه حدود نيمى از بافت چربى بدن زير پوست قرار دارد، اندازه*گيرى ضخامت چين پوستى وسيله*اى براى اندازه*گيرى ذخاير انرژى بدن به شکل چربى است. هم*چنين مى*تواند به تفکيک ورزشکاران حرفه*اى که به*خاطر عضلات زياد سنگين هستند و آنهائى که چاق هستند و به*دليل چربى زياد سنگين مى*باشند، کمک کند.
اندازه*گيرى ضخامت چين پوستى در ناحيه عضله سه*سر (TSF) و زير کتف (SSF) بيشتر به*کار مى*رود، اما گاهى در نواحى ديگر مثل ناحيه شکم هم اندازه*گيرى انجام مى*شود. براى اندازه*گيرى ضخامت چين پوستى از وسيله*اى به*نام کاليپر استفاده مى*شود. براى اندازه*گيرى دقيق، تمرين الزامى است. به*طور معمول سه بار اندازه*گيرى انجام و ميانگين آن در نظر گرفته مى*شود و با مقادير طبيعى مقايسه مى*گردد.
محيط ميانه دور بازو و دور ماهيچه
دور بازو و دور ماهيچه بازو با استفاده از يک نوار غير قابل کشش در نقطه ميانى بازو (MAC) اندازه*گيرى و با استاندارد مقايسه مى*شود. دور ماهيچه بازو (MAMC) را مى*توان با استفاده از محيط بازو (MAC) و ضخامت چين پوستى در ناحيه عضله سه*سر (TSF) محاسبه کرد.
محيط ميانه بازو شاخص ذخاير پروتئين و انرژى مى*باشد. دور ماهيچه بازو نمايهٔ ذخيره پروتئين بدن است که در سوء*تغذيه کمبود پروتئين کاهش مى*يابد.
ترکيب بدن
علاوه بر ضخامت چين پوستي، دور بازو، دور ماهيچه ميان*بازو و نمايهٔ توده بدن روش*هاى ديگرى براى تعيين ترکيب بدن وجود دارد.
روش رقيق*سازى تعيين ميزان آب و توده بدون چربى بدن با استفاده از تزريق يک ماده ايزوتوپ (ردياب) و اندازه*گيرى غلظت آن در يک نمونه از مايعات بدن مى*باشد. روش*هاى زيادى براى اندازه*گيرى چربى بدن وجود دارد. بدنى که در آب غوطه*ور است به اندازهٔ وزن خود آب را پس مى*زند، اساس، وزن کردن زير آب يا دانسيتومترى است. امپدانس بيوالکتريکى بر اين اصل استوار است که بافت بدون چربى خاصيت هدايت الکتريکى بيشترى نسبت به بافت چربى دارد. روش*هاى اولتراساند، MRI, CT و اشعهٔ X براى ارزيابى ذخاير چربى استفاده شده است. اين روش*هاى اندازه*گيرى دقيق*تر از اندازه*گيرى چين پوستى ولى گران*تر و تهاجمى*تر هستند.
به*نظر بعضى افراد چربى بدن 'بد' است و 'هرچه کمتر باشد بهتر است' . در حالى*که چربى چندين عمل ضرورى در بدن انجام مى*دهد و درصد يا مقدارى از آن براى بدن لازم است.
.png)
