.png)
انواع روشهای ارزیابی پوسچر در ارگونومی
در اینجا شما با انواع روشهای ارزیابی پوسچر اشنا می شوید. تمام توضیحات داده شده را می توانید در قالب فایل word در دانلود کنید.
مقدمه
بطور عمده مشخص شده است که يکي از عوامل ریسک مهم در ايجاد بسياري از اختلالات اسکلتي-عضلاني ناشی از کار، وضعیت هاي بدنی است که فرد در حین انجام کار اتخاذ می نماید. از جمله عوامل ریسک شغلي موثر دیگر مي توان به نيرو، فرکانس، تکراري بودن حرکات، مدت زمان انجام کار و نظیر آن اشاره نمود. بطور ايده آل براي ارزيابي اختلالات اسکلتي-عضلاني ناشی از کار بايد کلیه اين عوامل ریسک اندازه گيري و ارزيابي شوند، ولي به علت فقدان دانش کافی در مورد تمام اين عوامل ریسک هنوز انجام اين کار دشوار می باشد. بنا براين ارزیابی نمودن هر یک از عوامل ریسک براي ارزیابی مواجهه بسیار مشکل مي باشد. علاوه بر اين اطلاعات موجود در خصوص "سطح مواجهه ايمن " نیز اندک می باشد. به همين دلیل هنوز که هنوزه هیچگونه اتفاق نظری در رابطه با چگونگي تلفیق متغير ها و عوامل ریسک مختلف دخیل در بروز اختلالات اسکلتي-عضلاني ناشی از کار و اطلاق عنوان "دوز" در دست نمی باشد؛ و از آنجايي که عوامل ریسک مختلف اغلب با عملیات واقعي مرتبط می باشند، لذا مي توان بدون در نظر گرفتـن اين وابستـگي وضعيت بدن را ارزيابي نمود. بنابراين در مطالعات اپيدميولوژيکي، متغير ها و عوامل ریسک مواجهه به ندرت به صورت مداوم در نظر گرفته شده اند. سيستم "امتیازدهی" که در بسياري از تکنيک هاي مشاهده اي موجود است همگي فرضي بوده و نتيجه ارزيابي آنها فقط با سيستمهاي مشابه قابل مقايسه و تفسير مي باشد.
با وجود اين بعضي از سيستم ها تمایل به بررسي و کمي سازي و ارائه مواجهه کل مربوط به تلفیقی از عوامل ریسک مختلف دارند، ولي در حال حاضر مطالعات اپيدميولوژيکي براي تعيين ارتباط بين عوامل ریسک چندان کافي نمی باشد. در بعضي از مطالعات نشانه هاي امیدوارکننده اي دال بر نزدیکی امتیاز دهی به عوامل ریسک موجود يافت مي شود، ولي تعيين اين نکته که آيا اين امتیازات صحيح هستند، کاري بسیار سخت و شايد هم تا اندازه ای غير ممکن باشد. با این وجود سيستم امتیازدهی به عنوان راهکاری قابل قبول براي تعيين تعامل و ارتباط بين عوامل ریسک دخیل در بروز اختلالات اسکلتي-عضلاني ناشی از کار عمل نموده و ممکن است به عنوان تنها مرجع و راهکار در وضعیت فعلی با توجه به دانش موجود در نظر گرفته شود. شایان ذکر است قبل از اقدام به امتیاز دهی، در ابتدای امر بایستی به دقت ماهيت شغل شناسايي و ضمن بررسی وظايف موجود در شغل، آنالیز مشاغل بطور سلسله وار اجرا گردد و مشخص گردد که یک شغل خاص داراي چند وظيفه یا زیر وظیفه می باشد. ضمناً هر يک از اين وظايف و زیر وظایف، قبل از بکارگيري تکنيک ارزيابي مواجهـه، بايد بطور جداگانه مورد بررسي و آنالیز حرکتی قرار گيرند. همانطور که قبلاً اشاره گردید، امروزه ثابت شده است که اختلالات اسکلتي عضلاني ناشي از کار، با عوامل ریسکهاي شغلي مختلفی در ارتباط می باشند که از آن جمله مي توان به عوامل ریسکی نظیر نيرو، وضعیت بدنی، حرکات بدنی نامناسب و ارتعاش، عوامل استرس زای رواني و عوامل فردي و ... اشاره نمود. در حال حاضر براي برآورد و ارزیابی مواجهه با عوامل ريسک دخیل در بروز اختلالات اسکلتي عضلاني ناشی از کار، روشهاي متنوعي وجود دارد. اين روشها شامل روشهاي مشاهده اي، روشهاي دستگاهي، روشهاي گزارش دهی فردی و سایر روشهای فیزیکی-رواني مي باشند. در اين دستورالعمل سعی بر آن است که به بررسي تکنيکهاي موجود براي برآورد بار فيزيکي (بر اساس وضعیت بدنی) و تکنيکهاي مربوط به مواجهه با عوامل ریسک اسکلتي عضلاني مر بوط به کار به طور کلي و مختصر پرداخته شود.
روشهای مشاهده ای Observational Methods
- روشهاي مشاهده اي مبتني بر قلم و کاغذ
از اوايل قرن هفدهم روشهايي جهت ثبت وضعیت های بدنی انسان در اختیار بوده است اما با گذشت زمان و پيشرفت هايي حاصل شد که ثبت وضعیت بدنی با ابزارهاي ترسيمي را امکان پذير کرد.
- روش Posturegram
Posturegram از جمله ابتدايي ترين روشها مي باشد که براي انجام آن لازم بود که آناليز کننده پس از مشاهده وضعيت بدن کارگر هنگام انجام کار، کارتي را انتخاب کند و وضعيت هاي مهم درون آن شغل را توصيف کند. در اين روش براي کامل کردن يک وضعیت بدنی چند دقيقه زمان لازم است که به همين علت اين روش براي ارزيابي فعاليت هاي ديناميک روش مناسبي نمي باشد.
- روش OWAS
اُواس يک روش ساده تر براي ثبت وضعیت بدنی مي باشد که در دهة 1970 توسط آقايان اُسمو کارهیو و بيرون نپ ارائه شد. در اين روش حرکات اجزاء بدن نسبت به کمر، شانه، اندامها مشاهده مي شود و براي براي وضعيت بدن و نيروي اعمالي او 4 امتیاز ديجيتالي در نظر گرفته مي شود که بيانگر فشار ناشي از وضعيت بدن بر دستگاه اسکلتي عضلاني است و بر همين اساس خطر شغل به 4 گروه طبقه بندي مي شود.
-روش Posture Targetting
روش ديگري که براي برآورد استرس ناشي از وضعیت بدنی بکار مي رود روش جهت يابي وضعیت بدنی مي باشد که در سال 1979 توسط کورلت و همکارانش ارائه شد. در اين روش آناليز کننده بايد وضعیت های بدنیسر، بالاتنه، بازو، ساعد، زانو و ساق پا را در دياگرام بدن ثبت کند. تکميل اين مدل 30 ثانيه يا بيشتر زمان مي برد که بدين ترتيب براي کارهاي نسبتاً استاتيک مناسب بود. کورلت و همکارانش در سال 1979 پيشنهاد کردند که از اين روش براي ارزيابي حالتهاي غير تکراري و کوتاه مدت بدن استفاده شود.
- روش اولویت بندی رودجرز برای تغييرات Rodgers Priority for Change
اين روش در سال 1988 توسط سوزان رودجرز ارائه شد در اين روش ابتدا شغلي که قرار است ارزيابي شود، به وظايف تشکيل دهنده آن تقسم مي شود و در هريک از اجزاء اندامهاي گردن، شانه، بازو/آرنج، مچ/دست/انگشتان، پا/زانو و قوزک/کف/پنجه پا مورد ملاحظه قرار مي گيرد و سه فاکتور زير در سه سطح ارزيابي مي شود:
3. اعمال نيرو و وضعیت بدنی: سبک، متوسط، سنگين
4. مدت اعمال نيرو: کمتر از 60 ثانيه، بين 6 تا 20 ثانيه، بيش از 20 ثانيه
5. فرکانس اعمال نيرو: کمتر از 1 بار در دقيقه، 1 تا 5 بار در دقيقه، بيش از 5 بار در دقيقه
هريک از عوامل ياد شده براي سمت راست و چپ بدن مشاهده شده سپس با ترکيب اين سه فاکتور ريسک کار در يکي از سه دسته کم، متوسط، بالا و بسيار بالا قرار مي گيرد.
- روش Gill &Tunes
در سال 1989 گيل و تونز براي ثبت وضعیت هاي بدنی نشسته تکنيک ديگري را با نام خودشان ارائه کردند که در آن وضعیت بدنی روي کارتهايي ثبت شده بود و در هر کارت ترکيبي از 4 زاويه قسمتهاي مختلف بدن ترسيم شده بود. در اين روش خصوصيات وضعیت های بدنی مختلف مانند فرکانس نسبي انجام وضعیت بدنی قابل شناسايي بود. ولي زمان لازم براي پرکردن اين کارتها بيشتر از 40 ثانيه بود. اين زمان براي وضعیت هاي بدنی که به سرعت تغيير مي کند بسيار طولاني است به همين دليل در سال 1989 پيشنهاد کردند که از ترکيب اين کارتهاي روش گيل و تونز فيلم هاي ويدئويي استفاده گردد.
روش RULA
روش RULA يا سيستم ارزيابي سريع اندام بالايي توسط مک آتمني و کورلت ارائه شد که در اين روش شدت باري که در اثر وضعیت بدنی بر بدن وارد مي شود را مورد ارزيابي قرار مي دهد. اصول اوليه اين روش از روش OWAS اقتباس شده است و براي کارهاي نشسته کاربرد دارد. در اين روش براي بيان وضعیت های بدنی از يک سيستم امتیاز بندي استفاده مي شود و هر وضعیت بدنی توسط عدد گزارش مي شود.
روش HAMA
روش هاما يا روش آناليز حرکات دست- بازو، در سال 1994 توسطChristmansson براي آناليز استرس وارد بر دست و بازو ارائه شد. اين روش هنگامي به کار مي رود که کارها عمدتا" شامل حرکات دست و بازو و در اندام بالايي باشد. در اين روش نوع حرکت اصلي، نوع گرفتن با دست، موقعيت اندام بالايي، بار خارجي و درک فرد از انجام حرکت مورد توجه قرار مي گيرد. هر امتیازام از اين 5 بخش اصلي داراي تقسيم بندي هاي ريزتري هستند که حرکات مختلف را توصيف مي کنند. در اين روش جمع آوري اطلاعاتي در رابطه با حرکات دست و بازو از طريق نوارهاي ويدئويي جمع مي شود و ساير اطلاعات لازم از طريق مشاهدات آناليز کننده و صحبتهاي او با فرد ارزيابي شونده به دست مي آيد.
روش PLIBEL
روش پلاي بل يا روش شناسايي عوامل استرس اسکلتي عضلاني با اثرات صدمه زننده در سال 1987 توسط کيلبوم و کملِرت ارائه شد، و براي شناسايي خطرات ارگونوميک در ايستگاه کار طراحي شده است و از طريق چک ليست انجام مي شود. در اين چک ليست ها سئوالاتي در مورد وضعیت بدنیکار، حرکات، ايستگاه کار و طراحي ابزار وجود دارد و تا کنون درچندين مطالعه مورد استفاده قرار گرفته است.
روش REBA
روش REBA يا روش ارزيابي سريع کل بدن، در سال 1995 توسط مک آتمني و هاينت ارائه شد. اين روش نيز بر مبنای همان اصول سيستم روش RULA پایدار است اما براي ارزيابي کارهايي مناسب است که وضعیت های بدنیديناميک يا استاتيک دارند و براي ارزيابي کارهاي متغييرمناسب مي باشد. هنگام استفاده از اين روش مشاهده کننده بايد فعاليتي که قرار است ارزيابي شود را انتخاب کند آنگاه با استفاده از دياگرام هاي روش REBA به موقعيتهاي بدن امتیاز بدهد. اين امتیاز بار کاري ترکيب مي شود تا امتیاز کل به دست آيد. امتیاز حاصل چيزي بيشتر از ترکيب ساده امتیاز ريسک ها است و يک سطح عمل را پيشنهاد مي کند، تا لزوم مداخلات ارگونوميکي را نشان دهد.
روش Strain Index
روش ديگري که توسط استيون مور و آرون گارگ در سال 1995 ارائه شد روش شاخص استرين مي باشد که روشي نيمه كمي براي آناليز وضعیت بدنی است. اين روش بر اساس اصول فيزيولوژيكي، بيومكانيكي و اپيدميولوژيكي استوار است و هدف آن شناسايي مشاغلي است كه در آنها كارگران در معرض خطر ايجاد ناراحتي درقسمت هاي اندامهاي فوقاني قرار دارند. حساسيت در اين روش حدود 92/0 دارد و بر اساس تعادل شش متغير شدت اعمال نيرو، مدت اعمال نيرو، تعداد تقلا بر دقيقه، وضعیت بدنی مچ/ دست، سرعت انجام كار و مدت هر وظيفه در طول روز بنیان نهاده شده است. براي ارزيابي کارگر با اين روش متغير هاي ياد شده ارزيابي مي شود و از جداول خاصي براي هر يک از عوامل ضريبي تعيين مي گردد و در هم ضرب مي شود که عدد حاصل شاخص استرين مي باشد. در صورتي که عدد حاصل از 5 بالاتر باشد شغل خطرناک محسوب مي شود و اين بدان معنی است که اين شغل مي تواند سبب ايجاد اختلالات اسکلتي عضلاني قسمتهاي انتهايي اندام فوقاني گردد.
روش Quick Exposure Check (QEC)
اين روش براي ارزيابي مخاطرات اسکلتي عضلاني مربوط به کار مي باشد که توسط گوانگيان لي و پيتر باکل در سال 1998 طراحي شده است که در آن ارزيابي وضعيت پشت ، شانه / بازو، مچ/ دست و گردن مورد توجه قرار مي گيرد و همچنين به تکرار حرکات ووضعیت بدنی آنها نيز توجه مي شود. علاوه بر موارد فوق اطلاعاتي راجع به مدت کار، حد اکثر بار حمل شده، نيروي دست، ارتعاش، نيازهاي ديداري کار و پاسخهاي کارگران، نيز جمع آوري مي شود. بزرگي هر آيتم ارزيابي شده در چند سطح مواجهه طبقه بندي شده است و ترکيب مواجهات با عوامل ریسکهاي مختلف براي هر قسمت از بدن امتیاز اي در جدول مشخص مي شود که در آن امتیاز بيشتر مواجهه با فاکتور هاي خطر بيشتري را بيان مي کند. در اين روش حد اکثر تعامل پنج جفت از مواجهات براي بدست آوردن امتیاز کل مواجهه لازم است.
روش Occupational Repetitive Actions (OCRA) Index
شاخص اُكرا يا شاخص فعاليتهاي تكراري شغلي، در سال 1998 توسط اُکچي پينتي و کلمبيني براي ارزيابي مواجهه با فعاليت هاي تكراري اندامهاي فوقاني به کار مي رود. اين شاخص رابطه بين تعداد حركات روزانه كه عملاً بوسيله اندامهاي فوقاني در وظايف تكراري انجام مي*شود و تعداد حركات توصيه شده مربوطه را تعيين مي*كند. تعداد حركات توصيه شده بر مبناي يك ضريب ثابت مورد محاسبه قرار مي*گيرد.
تکنيکهاي مشاهده اي مبتني بر قلم و کاغذ براي اندازه گيري تنش هاي فيزيکي کار
کاربرد
ویژگیهای اصلي
تکنيکها و ارائه کنندگان
روش آناليز تمام بدن براي وظايف استاتيک
وضعیت های بدنیبدن با نمونه برداري از زمان دسته بندي مي شوند و به صورت امتیازهاي ديجيتالي ثبت مي شوند.
Posturegram
(Priel 1974)
روش آناليز تمام بدن
وضعیت های بدنیبدن را به صورت اعداد ديجيتالي دسته بندي مي کند.
OWAS
(Karhu et al. 1977)
روش آناليز تمام بدن براي وظايف استاتيک
با نمونه برداري از زمان ثبت وضعیت بدنیها
( زوايا وجهات ) انجام مي گيرد.
Posture Targetting
(Corlett et al. 1979)
روش آناليز تمام بدن براي وظايف استاتيک و ديناميک
با مشاهده اندامهاي گردن، شانه، بازو/آرنج، مچ/ دست/ انگشتان، پا/ زانو و قوزک/ کف/ پنجه پا سه فاکتور اعمال نيرو و وضعیت بدنی، مدت اعمال نيرو، و فرکانس اعمال نيرو در سه سطح ارزيابي مي شود.
Rodgers Priority for Change
(Suzanne Rodgers 1988)
روش آناليز تمام بدن براي وظايف نشسته
با نمونه برداري از زمان زوايا و فرکانس ثبت مي شود.
Gil and Tunes
(Gil and Tunes1989)
روش آناليز براي اندام فوقاني
با نمونه برداري از زمان وضعیت بدنی به صورت امتیاز هاي عددي دسته بندي مي شود (نيرو و فعاليت عضله در نظر گرفته مي شود)
RULA
(Mc Atamney and
Corlett 1993)
روش آناليز براي اندام فوقاني
نوع حرکت، دردست گرفتن،موقعيت دست و بار وارد آمده بر دست را ثبت مي کند.
HAMA
( Christmansson 1994)
شناسايي عوامل ریسکها
چک ليست با سئوالاتي براي قسمتهاي مختلف بدن
PLIBEL
(Kemmlert & Kilbom
1995)
ارزيابي خطر براي تمام بدن و کارهاي غير نشسته
امتیازدهی وضعیت های بدنیبدن و تخمين بار وارد شده
REBA
( McAtamney&
Hignett 1995 )
ارزيابي خطر ايجاد اختلالات اسکلتي عضلاني در قسمتهاي انتهايي اندام فوقاني براي مشاغلي که حرکات تکراري دست و بازو دارند.
شاخص استرين بر اساس تعادل 6 متغير شدت اعمال نيرو، مدت اعمال نيرو، تعداد كوشش بر دقيقه، وضعیت بدنی مچ / دست، سرعت انجام كار و مدت هر وظيفه در طول روز، بدست مي آيد.
Strain index
( J. Steven Moore Arun Garg 1995 )
روش آناليز براي تمام قسمتهاي بدن و وظايف استاتيک و ديناميک
برآورد سطح مواجهه براي وضعیت های بدنی نامناسب، تکرار حرکات، نيرو و مدت انجام وظيفه
QEC
(Li and Buckle 1998)
ارزيابي نقاط انتهايي اندام فوقاني براي فعاليتهاي تكراري(استاتيك و ديناميك)
از طريق زمان سنجي و بررسي عوامل ريسك نيرو، تكرار فعاليت*ها در دقيقه، زمان بازگشت، وضعيت بدني و عوامل ريسك تأثير گذار و اضافي، اختلالات اسكلتي – عضلاني اندام فوقاني رابرررسي كرده و شغل مورد نظر را آناليز مي كند.
OCRA
(E.Occhipinti 1998)
- روشهاي مشاهده اي مبتنی بر کامپيوتر يا نوارهاي ويدئويي
علاوه بر تکنيکهاي مشاهده اي مبتني بر قلم و کاغذ، تکنيکهاي مشاهده اي ديگري نيز به وجود آمده اند که درآنها وضعیت های بدنی و فعاليتهاي کاري در محل توسط کامپيوتر يا نوارهاي ويدئويي ثبت مي شوند و بعداً با استفاده از کامپيوتر مورد آناليز قرار مي گيرند که در اينجا به نمونه هايي از اين سيستم ها اشاره مي گردد:
Armstrong, PEO, HARBO, TRAC, ROTA, VIRA, Yen Radvin, Wells, Keyserling
در اين سيستم ها مشاهده به دو صورت کلي زير قابل انجام است:
1- نمونه برداري از زمان
2- شبيه سازي (در زمان واقعي)
يکي از مزاياي اين سيستم ها توانايي حمل و نقل اطلاعات وضعیت بدنی در زمان واقعي مي باشد که موجب دور شدن از شرايط مشاهده اي فردي مي شود. همچنين در اين روشها مي توان بدون وجود مشاهده گر، حرکات بدن را ثبت کرد ولي آناليز رکورد هاي ثبت شده در اين نوارها به يک تحليل گر حرفه اي و آموزش ديده نيازدارد تا بتواند وضعیت های بدنی صحيح را مشخص کند. علاوه بر اين اگر جزئيات وضعیت بدنی نيز مورد توجه باشد زمان کافي براي آناليز اطلاعات در دسترس مي باشد همچنين در موقعيت هاي واقعي کار مي توان از دور بين متحرک استفاده کرد تا نسبت به اپراتور تغيير کند و در نتيجه بتوان زواياي وضعیت بدنی مشاهده شده را در يک موقعيت واقعي روي نوار ثبت کرد. علاوه بر اين به نظر مي رسد که معيار طبقه بندي فعاليت هاي کاري يا وضعیت های بدنی در برخي از اين روشهاي مشاهده اي به صورت ضعيفي تعريف شده است که مقايسه مطالعات مختلف را مشکل کرده است.
روشهاي مشاهده اي بر اساس کامپيوتر يا نوارهاي ويدئويي
تكنيك
خصوصيات اساسي
زمينة كاربرد
Armstrong et al. 1982
Armstrong 1986
وضعيت دست در حالتهاي مختلف گرفتن يا چنگ زدن مشخص مي*شود و سطح تماس با دست يا انگشت به كدهاي عددي ثبت مي شود. اين كار از طريق نمونه برداري زماني به وسيله فيلم هاي ويديو و كامپيوتري نمودن اطلاعات هم براي وضيت و هم نيرو انجام مي*شود.
ارزيابي وضعيت اندام *هاي فوقاني
ARBAN
(Holzmann 1982)
كد بندي وضعيت بدن و موقعيت بار توسط نمونه برداري زماني از روي فيلم هاي ضبط شده، استفاده از Borg Scale براي برآورد تلاش وضعيت (Posture effort)، استرس ماهيچه*اي و ارتعاش و نهايتاً تجزيه و تحليل با کامپیوتر
ارزيابي استرس فيزيكي روي تمام بدن
VIRA
(Kilbom & piersson
(Kilbom 1989)
تجزيه و تحليل رايانه*اي زمان واقعي موارد ضبط شده روي نوار ويدئو از نظر تكرار وضعيت و طول مدت آنها و همچنين جابجائي *ها
ارزيابي وضعيت بالاي بدن
Keyserling
1986
ثبت زمان واقعي از روي نوار ويدئو در رايانه و تجزيه و تحليل آن از نظر تكرار و طول مدت هر وضعيت در دسته*بندي*هاي از قبل تعريف شده
مشاغل تكراري و غير نشسته
PEO
(Fransson Hall et al. 1995)
تجزيه و تحليل رايانه *اي اطلاعات جمع آوري شده در زمان واقعي مربوط به جابجائي وضعيت تنه
اندام فوقاني و تنه براي مشاغل ديناميكي – جابجائي دستي
- روشهاي مستقيم یا دستگاهی Direct/Instrumental Methods
در روشهاي مستقيم مي توان به صورت لحظه اي (با استفاده از ابزار هاي دستي) يا به صورت مداوم (با استفاده از تجهيزات الکتريکي) وضعیت بدنی را تشریح کرد. ابزارهاي دستي در اين روشها شامل گونيومترها مي باشند که اين وسائل با بدن جفت مي شوند و زواياي بدن را اندازه گيري مي کنند يا روي کاغذ ترسيم مي کنند. مزيت ظاهري اين سيستم ها اين است که وضعیت بدنی بدن با تمام جزئياتش قابل بررسي مي باشند. ولي اين روشها معمولاً براي کارهاي استاتيکي در آزمايشگاهها به کار مي روند تا رنج حرکات مفاصل را مشخص کنند و براي کارهاي ديناميک که احتياج به پايش مداوم حرکات دارد مناسب نيستند. جزئيات بيشتر در مورد اين تکنيکها توسط Cortez & Cooper مورد بحث قرار گرفته است. تاکنون پنج روش مستقيم شناخته شده است که به شرح ذیل می باشند.
- گونيو مترها
گونيومترها ابزارهايي هستند که به بخشهاي مختلف بدن متصل مي شوند و به صورت مداوم زواياي بين بخشهاي مشخص شده را ثبت مي کنند. سيستم هاي گونيو متر در دو نوع دستي و الکتريکي ساخته شده اند.
- سيستم هاي اسکن نوري
در سيستم هاي اسکن نوري نشانگر هايي وجود دارند که در نقاط ويژه آناتوميکي قرار مي گيرند و نور را منعکس مي کنند. جابجايي اين نشانگرها با ابزارهاي اسکن نوري مثل اسکنر آينه اي يا دتکتورهاي تصويرهاي الکتريکي قابل تشخيص است. يکي از نمونه هاي بارز اين سيستم ها CODA-3 مي باشد که در آن سه دسته از شعاعهاي نور سفيد قطبي از طريق آينه هاي چند ضلعي که اطراف آن را پوشانده اند با سرعت از نقطه مورد نظر عبور مي کنند. وقتي شعاعهاي نوري به نشانگرها مي رسند قسمتي از نور، از همان مسير اول به عقب بر مي گردند که نهايتا توسط ديودهاي نوري موجود در اسکنرها تشخيص داده مي شوند. فاز پالسهاي بازگشتي در اثر چرخش آينه ها موقعيت نشانگر را مشخص مي کند. مختصات سه بعدي همه نشانگـر ها در زمان واقعي توسط يک کامپيـوتر محاسبه مي شود.
- سيستم هاي سونيک
يک سيستم سونيک توسطNadler & Goldman در سال 1956 ساخته شد که براي اندازه گيري جابجايي، سرعت و شتاب حرکت اجزائ بدن بکار مي رفت. اين سيستم داراي منتشر کننده اي بود که به افراد بسته مي شد و داراي نوسانگر، سه ميکروفن وساير دستگاهها بود. امواج ماوراي صوت توسط نوسانگر منتشر مي شد و توسط منتشر کننده انتقال مي يافت و با ميکروفن در يافت مي شد. فرکانس آن توسط اثر دوپلر با فرکانس اوليه انتشار اختلاف داشت و اين فرکانس دريافت شده با سرعت متناسب بود که Kattan & Nadler در سال 1969 کاربرد اين سيستم براي بررسي حرکات دست را ارائه کردند. از آنجايي که دما، دانسيته هوا، رطوبت نسبي و فشار جوي بر سرعت صوت اثر مي گذارند، اگر بررسي در شرايط محيطي متفاوت صورت گيرد بايد کاليبراسيون دقيقي صورت گيرد. بنابراين کاربرد اينگونه سيستم ها غالباً به انجام فعاليتهاي آزمايشگاهي محدود مي شوند.
- سيستم هاي الکترومغناطيسي
در سيستم هاي الکترومغناطيسي توسط يک سري منتشر کننده هاي ميدان هاي مغناطيسي منتشر مي شوند تا موقعيت و زواياي در يافت کننده هاي سبک را رديابي کنند. در يافت کننده ها در نقاط مختلف بدن قرار مي گيرند و داده هاي ورودي از طريق سنسورها به کامپيوترمي روند و جهت يابي سنسور ها با توجه به منتشر کننده ها محاسبه مي شوند. مزيت اصلي اين سيستم اين است که حرکات مفاصل به صورت مداوم در محورهاي X ، Yو Z و درشش درجه آزادي قابل اندازه گيري است. همچنين حرکت هاي چندين مفصل به طور هم زمان قابل اندازه گيري مي باشد و نيز مساله پنهان شدن هم پيش نمي آيد. بنابراين اندازه گيري حرکات پيچيده مفاصل مانند مفصل شانه نيز امکان پذير است. يکي از معايب اين سيستم ها اين است که رد يابي دريافت کننده ها به رنج هاي خاصي محدود مي شود و نيز پايداري داده ها ممکن است تحت تاثير ميدان هاي مغناطيسي قرار گيرند.
- وسائل مبتني بر شتاب
از اين وسائل براي تشخيص و ارزيابي وضعیت های بدنیاستاتيک مانند دراز کشيدن، نشستن، ايستادن يا فعاليت هاي ديناميک مانند راه رفتن و دوچرخه سواري در زمانهاي طولاني استفاده مي شود.
سنسورهاي حساس به شتاب يک پل سيليکوني Monolithic مي باشند که داراي حساسيت و مقاومت خاص مي باشند. اين وسيله نسبت به حرکت در يک جهت حساس مي باشد و پاسخ آن تغيير شتاب است اين سيستم اغلب براي اندازه گيري هاي مداوم تغييرات وضعیت بدنی بکار مي رود و داده هاي آن توسط يک ثبات سبک و قابل حمل و نقل ثبت مي شود. اين روش بطور مستقيم تغييرات زاويه اي بدن را ثبت نمي کند و نتايج آن مي تواند تحت تاثير شرايط محيطي مانند ميرايي، دما و حرکات پسيو قرار گيرد.
- روش گزارش دهی فردی Self-Reporting Method
يکي از روشهاي ديگر براي ارزيابي بار فيزيکي کار، ناراحتي بدن يا استرس کار، گزارشهايي است که افراد راجع به کار خود مي دهند. اين اطلاعات از طريق دادن فرم هايي شبيه نقشه بدن، پرسشنامه ها، چک ليست ها يا مصاحبه با اين افراد به دست مي آيد. روش پرسشنامه اي متداول ترين روشي است که در مطالعات اپيدميولوژيکي مورد استفاده قرار می گیرد. اين روش قصد دارد بار ناشي از وضعیت بدنی بر بدن را ارزيابي کند. اما اين روش مستعد اثر پذيري از متغييرهاي بسياري است. همچنين مطالعات نشان داده است که دستاوردهاي حاصل از اين گزارش هاي فردی براي تحقيقات ارگونوميکي از اعتبار و قابليت اعتماد پاييني برخوردار است.
نوشته اصلی توسط ROYA NAGHIZADE
