آشنایی با گازیاب ها
گازیابها وسایلی هستند که وجود گاز را در غلظتهای کمتر از حد پائین انفجار تشخیص داده و هشدار می دهند . این دستگاهها را در داخل خود دارای یك قطعه کاتالیستی (معمولاً ازجنس پلاتین ) هستند که این خصوصیت را دارد که در غلظتهای زیر حد انفجار می تواند امکان ترکیب گاز و هوا (اکسیژن) را فراهم سازد و نسبت به میزان غلظت گاز ، دمای قطعه کاتالیستی تغییر نموده و نتیجه بصورت تغییر مقاومت دریک مدار الکتریکی و پس از آن تغییر جریان حاصله بصورت علائم بصری (آنالوگ یا دیجیتال ) بر روی صفحه نشانگر و علائم صوتی مشخص می شود.
این دستگاه ها از نظر کاربردی به دو گروه زیر تقسیم می گردند:
گازیاب های دستی (قابل حمل )
این نوع گازیابها قابل حمل بوده و توسط افراد در مسیر لوله گاز و یا محلهای مورد نظر حرکت داده می شوند که در صورت برخورد با هرگونه نشتی با توجه به حساسیت دستگاه ، بوسیله علائم هشدار دهنده وجود گاز و میزان آن را اعلام می دارند. کاربرد اینگونه گازسنجها عبارتند از :
الف – کنترل لوله های رو کار از لحاظ وجود نشتهای احتمالی
ب – اندازه گیری و حصول اطمینان از عدم وجود گاز قبل از اقدام به جوشکاری برروی خطوط لوله و یا ظروف عملیاتی و یا هرگونه عملیات گرم دیگری که در داخل تأسیسات گازی صورت می گیرد.
ج – جهت اطمینان از عدم وجود گاز در مکانهای محصور مثل حوضچه ها، مخازن، موتورخانه و مانند آن ها و جلوگیری از ورود به آن ها .
گازیاب های ثابت
این نوع گازیاب ها جهت تشخیص گاز بطور دائمی بکار می روند.
عمدتاً درمحیط های صنعتی، سالنها یا کارگاه ها نصب می شوند و به دودسته زیر تقسیم می گردند :
الف: گازیابهای منفرد : این نوع گازیابها بصورت مستقل عمل نموده و بیشترین جنبه کاربرد آنها غیر صنعتی و در واحدهای مسکونی، موتورخانه ها، ساختمان ها، آبدارخانه ها و غیره می باشد.
معمولاً گازیابهای ثابت برای گاز طبیعی((ch4 در ارتفاع بالا و برای گازهای سنگین تر از هوا و گاز مایع ((lpg در سطوح پائین نصب می گردد.
ب- گازیاب های شبکه ای : این سیستم از یک مرکز کنترل اصلی و تعدادی دستگاه های تشخیص دهنده و حساس به گاز ( sensors ) که در نقاط مختلف تاسیسات نصب می گردند تشکیل شده است. معمولاً کاربرد عمده آن ها در سالنهای تأسیسات ، انبارها و یا محفظه های توربین ها می باشد. تابلوی اصلی این سیستم که به کلیه دستگاه های حس کننده گاز مرتبط می باشد دراتاق کنترل و یا مرکزآتش نشانی قرارمی گیرد و سنسورها(حس کننده ها ) درنقاط مختلف تأسیسات یا انبار که احتمال نشت گاز درآن محل ها وجود دارد، نصب می گردند. هریک از سنسورها بمحض تشخیص گاز با ارسال سیگنال به اتاق کنترل ، اپراتور را ازمحل و میزان نشتی با خبر می سازند.
